Twierdza - Wycieczki do Lwowa z Przemyśla

Twierdza Przemyśl – wielki kompleks obronnych fortów dookoła miasta Przemyśl, które były jednymi z 200 kompleksów zbudowanych w Europie z czasów Pierwszej wojny światowej. Przemyska twierdza była trzecią pod względem wielkości w Europie, po Verdun i Antwerpii. Jednak w odróżnieniu od nich była trzykrotnie oblegana, co było rzadkością wojen w tamtych czasach, a i oblężenie było jednym z dłuższych i trwało 173 dni. Dłużej utrzymali się Francuzi w Verdun i Osowiec, które jednak nigdy całkowicie się nie obroniły. Odwiedzając twierdzę nie zapomnij skorzystać z wycieczki do Lwowa z Przemyśla

W roku 1809 we Wiedniu była powołana komisja która miała stworzyć koncepcję bezpieczeństwa państwa Austro-Węgierskiego poprzez budowę umocnień w Galicji. Najbardziej dogodnym miejscem o znaczeniu strategicznym był Przemyśl, gdyż blokował swobodne poruszanie się armii z północy na południe i na zachód Europy. Ponadto miasto było otoczone pagórkami, co sprzyjało obronności fortecy. Prace nad planem twierdzy ukończono w roku 1818. Na początku zakładano budowę fortecy klasy drugiej ale po pogorszeniu stosunków z Rosją w roku 1878 Kraków i Przemyśl otrzymały rangę fortecy klasy pierwszej. Prace związane z budową fortecy wokół Przemyśla trwały do początku pierwszej wojny światowej. W budowie pomagały połączenia kolejowe z Krakowa do Wiednia i z Przemyśla do Lwowa. Później zrobiono połączenie kolejowe Przemyśla z Budapesztem. Budowę fortów rozpoczęto w 1850 i zakończono w 1875, a niektóre dobudówki kończono do wybuchu I Wojny Światowej. Dziś to wszystko jest otwarte dla zwiedzających. Po twierdzy czekają na ciebie wycieczki do Lwowa z Przemyśla.W związku z budową twierdzy Przemyśl po latach zastoju stał się jednym z najważniejszych miast Galicji razem ze Lwowem i Krakowem. Ściągnęło tu wielu robotników i majstrów i zwiększono załogę wojskową. W związku z tym samo miasto musiało się rozbudowywać i tak w 1860 roku w Przemyślu mieszkało 10140 osób, a w 1910 roku 54692 osób.

Fort Borek koło Przemyśla W 1914 zewnętrzny okręg twierdzy liczył 15 fortów artyleryjskich i dodatkowo 27 mniejszych dla piechoty oraz 25 dla ciężkiej artylerii. Twierdza Przemyśl była podzielona na 6 części i każda z nich miała własne kierownictwo, dostawców towarów i szpitale. Druga linia obrony była zrobiona ze starych wałów, które wzmocniono budując betonowe forty. Do drugiej linii należał również fort Zniesienie. Nowością tamtych czasów było używanie kontaktu radiowego między fortami a miastem. Wszystkie forty łączyły drogi utwardzone. W maju 1914 roku, kiedy dowództwo przejął Herman Kusmanek w twierdzy przebywało 25 tys. żołnierzy i oficerów, 1050 artylerystów. Na wyposażeniu każdego fortu były cztery działa kalibru 405 mm. Na początku wojny, gdy front się zbliżył do Przemyśla spalono wszystkie wsie i sady w promieniu 15 km w celu polepszenia widoczności. Zapraszamy na wycieczki do Lwowa z Przemyśla.

I oblężenie

Inscenizacja bitwy w Przemyślu 23 września armia rosyjska armia oblężyła przemyską fortecę. W tamtym czasie w Przemyślu stacjonowało 65 bataliony, 7 eskadr, 43 pododdziałów artylerii, 8 pododdziałów saperów. Razem z pracownikami obsługującymi wojskowych w twierdzy było 128 tyś ludzi, 14,5 tyś i 1010 armat. Wśród żołnierzy największą ilość stanowili Słowianie – Ukraińcy, Polacy, Czesi, Słowacy i Chorwaci. Największą moc miała 97 brygada kawalerii i 23 dywizja obrońców ojczyzny. W kierownictwie fortecy oprócz komendanta Kusmanka, kierowało jeszcze 9 generałów. Dowiedz się więcej podczas wycieczki z do Lwowa z Przemyśla. Pierwsze oblężenie Przemyśla trwało 21 dni. Ścisłe rosyjskie kierownictwo podjęło decyzję o zdobyciu twierdzy szturmem. Już 3 października 1914 roku Rosjanie zaczęli ostrzał twierdzy najcięższym sprzętem jaki tylko mieli ale szybko zauważyli że działa 180 i 210 mm nie robią fortom żadnych szkód. Precyzyjna skuteczność trafień w cele świadczyły ze rosjanie doskonale znali rozmieszczenie fortów. Rosyjskiej armii w tamtym czasie służyło wielu Ukraińców. Włodzimierz Salski był wtedy oficerem sztabu generalnego w dziale wywiadu wojskowego okregu kijowskiego. Za zdobycie planów twierdzy awansował do pułkownika i dostał order. 5 października generał Szczerbakow, który kierował armią rosyjską na tym odcinku, wydał rozkaz szturmu na fortecę. Mimo wielkiej przewagi liczebnej wojsk rosyjskich, twierdza broniła się. Pod ogniem karabinów i armat rosyjska armia doznała ogromnych strat. Dochodziło nawet do walki wręcz. W tych działaniach zginęło 4 tyś żołnierzy i oficerów i ostateczne straty zabitych/rannych/wziętych do niewoli dochodziły do 20 tys. Twierdza zbudowana wiele lat przed działaniami wojennymi wypełniła swoje zadanie. Rosjanie odstąpili od oblężenia Przemyśla. Zapraszamy na wycieczki do Lwowa z Przemyśla.

II oblężenie

Forty zniszczone podczas wycofywania się wojsk austriackich Ogólna sytuacja na froncie nie była sprzyjająca dla Austro-Węgier i Niemiec. Natarcie Austriaków wypchnęło siły rosyjskie spod Przemyśla. Najcięższe walki toczyły się na linii Medyka - Husaków. Linia kolejowa z Przemyśla do Chyrowa była zamknięta przez permanentne obstrzały, co utrudniało w dużej mierze dostawy żywności do twierdzy. Przegrana bitwa Niemców pod Dęblinem 22-26.10.14 spowodowała ich odwrót i wycofanie oddziałów z dala od Warszawy i cofnięcie się wojsk austriackich w Galicji. Załogę przemyskiej fortecy wzmocniono jedenastoma oddziałami sił powietrznych. Trzeciego listopada przemyski starosta wydał decyzję, o wysiedleniu tych mieszkańców Przemyśla, którzy nie pracują dla zabezpieczenia armii. 9 listopada rozpoczęło się nowe rosyjskie oblężenie, które. tym razem trwało 122 dni. Tym razem rosyjskie dowództwo nauczone doświadczeniem z poprzednik walk nie chciało twierdzy brać szturmem lecz głodem.Przy próbie przełamania oblężenia zginęło ok. 4000 austriackich żołnierzy. 22 marca 1945 roku 124 tyś żołnierzy zmęczonych głodem i chorobami poddało się decyzją kierownictwa. W nocy z 21 na 22 marca zniszczono forty i broń. Wojska rosyjskie pojawiły się w mieście już wczesnym rankiem. 25 kwietnia do twierdzy przyjechał z wizytą car Mikołaj II. Rosyjska propaganda, której ton dobrze znamy nawet dziś, głosiła że udało się wyzwolić stary rdzenny rosyjski gród z długiej niewoli. Następnego dnia po oględzinach fortów car pojechał do Lwowa.

III oblężenie.

Most zniszczony przez Rosjan 2 maja 1915 roku po bitwie gorlickiej , gdzie została przerwana linia wojsk rosyjskich, zaczęło się wycofywanie armii carskiej na wschód. Rosjanie zaczęli budować umocnienia w zachodniej i południowej części Przemyśla wykorzystując nie do końca zniszczone forty. 18 maja miasto było prawie całkowicie otoczone i 30 maja zaczął się szturm. Część fortów odbito szturmem część poddało się dobrowolnie. 3 czerwca w Przemyślu pojawiły się wojska austriackie a Rosjanie uciekając wysadzili mosty w powietrze.