Biuro Podróży Chortycia
Plac Na Bramie 8
37-700, Przemyśl


Między Lwowem a Przemyślem

Medyka - Jadąc na wycieczkę z Przemyśla do Lwowa mijamy po drodze kilka miejscowości , warto więc dowiedzieć o nich czegoś, może trochę z historii, a trochę z terażniejszości. Jeszcze po polskiej stronie tuż przy granicy polsko- ukraińskiej leży miejscowość Medyka, oddalona od Przemyśla o 13 kilometrów, liczy ponad 2500 mieszkańców. Trochę historii: Pierwszą wzmiankę o Medyce datuje się na 1403 rok, nazwa osady pochodzi prawdopodobnie od słowa miód, w języku ruskim med, w tamtych czasach okolice osady słynęły z miododajnych lasów lipowych, a ludność tu zamieszkująca masowo zakładała barcie. Już w XV wieku Medyka posiadała zamek, zapiski historyczne mówią, że gościem na zamku bywał sam król Jagiełło, który nawet w 1412 roku przyjął tu poselstwo cesarza Zygmunta Luksemburskiego, w Medyce bywał także król Jan III Sobieski, który lubił polować na terenach łowieckich wokół Medyki. Medyka pamięta wielokrotne najazdy hord tatarskich, potop szwedzki i powstanie Chmielnickiego. Ostatnim starostą medyckim był książę Antoni Lubomirski, zamek uległ zniszczeniu. Od 1809 roku właścicielami Medyki stał się ród Pawlikowskich. To za ich panowania na miejscu zrujnowanego zamku wzniesiono pałac, a za ich staraniem powstała pierwsza w Galicji szkoła ogrodnicza, którą urządzili na terenie swoich posiadłości. Na żal pałac w 1939 roku uległ całkowitemu zniszczeniu, ocaleniu uległa tylko ta część zbiorów, którą przekazano do Ossolineum. Do czasów dzisiejszych przetrwały zaś : park o powierzchni powyżej 50 ha, dom gościnny na wyspie, majdan gospodarczy z klasycystyczną oficyną dworską, cały zespół dworski oraz zespół kościelny zostały wpisane do rejestru zabytków. Po dawnych mieszkańcach Medyki – Żydach pozostała opuszczona synagoga zbudowana na początku XX wieku, nie przetrwała zaś cerkiew z 1800 roku , w której modlili się niegdyś mieszkający tu Ukraińcy. Dziś Medyka jest siedzibą najmniejszej gminy w powiecie przemyskim, jest gminą rolniczą. Wszystkie miejscowości wchodzące w skład gminy posiadają sieć gazową i wodociągową, część z nich również kanalizacyjną. W Medyce znajduje się jedno z największych w Polsce przejść drogowych w ruchu osobowo-towarowym oraz jedyny na granicy polsko-ukraińskiej terminal dla pieszych który mijamy podczas wycieczki do Lwowa z Przemyśla. Działający od kilkudziesięciu lat w Medyce terminal przeładunkowy w ostatnim czasie został zmodernizowany i rozbudowany, dzięki czemu dołączył do 17 istniejących najnowocześniejszych railportów w Europie. Szacuje się, że rocznie będzie mógł on przeładować około 1,5 miliona ton towarów. Port przeładunkowy zajmuje powierzchnię 13 ha, jego atutami oprócz najnowszych rozwiązań technicznych i specjalistycznego sprzętu są bocznice z europejskim rozstawem torów oraz z szerokim rozstawem stosowanym za wschodnią granicą.


Mościska

Mościska - Po przekroczeniu granicy, już po stronie ukraińskiej mijamy miejscowość Mościska Nazwa miasteczka pochodzi od mostów, które otaczają je z czterech stron. Przez miejscowość przejeżdżamy podczas wycieczki do Lwowa z Przemyśla. Wzmianka o Mościskach / dawna nazwa Mostycze / położonych nad Siczycią datuje się na 1244 rok i pochodzi z latopisu halicko-wołyńskiego, zaś prawa magdeburskie otrzymały w 1404 roku. W owym czasie Mościska posiadały ratusz, rynek, mury i wały obronne, po których pozostały zaledwie fragmenty. Miasto przez wiele lat stanowiło centrum handlowo-rzemieślnicze i było jednym z najprężniej rozwijających się pośród zachodnioukraińskich miast. Mościska wielokrotnie były niszczone przez najeźdźców : Wołochów, Turków, Tatarów i Szwedów. Na początku XX wieku w Mościskach zamieszkiwało około 4600 mieszkańców nieco powyżej 45 % to Żydzi, 45 % Polacy i około 10 % Ukraińcy, przed wybuchem II wojny światowej liczba mieszkańców zwiększyła się do 5000. II wojna światowa życie mieszkańców miasteczka zamieniła w piekło, władze sowieckie ludność polską wysiedlały na Syberię lub skazywały na uwięzienie w gułagach, przymusowo wprowadzały kolektywizację, Niemcy zaś bezwzględnie rozprawili się z mieszkającymi tu Żydami wywożąc ich do obozów w Bełżcu i Jaworowie. Po zakończeniu II wojny odbyło się przymusowe wysiedlenie Polaków za nową granicę Polski, zamykano kościoły, likwidowano klasztory. Ci którym udało się jakimś cudem uniknąć wysiedlenia próbowali zorganizować sobie w miarę normalne życie przystosowując się do nowej rzeczywistości, a jedyny niezamknięty kościół pw. Jana Chrzciciela stał się nieoficjalnie działającą i żyjącą świątynią. Po uzyskaniu niepodległości Ukrainy w 1991 roku sytuacja Polaków znacznie poprawiła się, zamieszkujący w Mościskach Polacy mogą modlić się w odzyskanych kościołach, uczyć się w polskich szkołach, kultywować swoje tradycje i kulturę. Przez Mościska przebiega magistrala M11 łącząca Przemyśl z Lwowem generalnie wyremontowana na EURO 2012, tu znajduje się też polsko-ukraińskie przejście kolejowe, obecnie miasteczko zamieszkuje 11 tysięcy mieszkańców z czego 1/3 stanowią Polacy. W Mościskach do czasów dzisiejszych zachowały się zabytki, które przypominają o ich dawnej świetności, a są to: murowana świątynia pw. Jana Chrzciciela wzniesiona w latach1550-1606, kościół Dominikanów z 1598 roku, cerkiew Św. Jura z 1596 roku, Cerkiew Pokrowy z 1636 roku, cerkiew Wniebowstąpienia z 1720 roku oraz romantyczny pałac Strachockiego zbudowany w latach 1820-1830, który znajduje się w Rudnikach, na przedmieściach Mościsk.

 

Sądowa Wisznia

Sądowa Wisznia Jadąc z Mościsk w kierunku Lwowa mijamy niewielkie miasteczko o nazwie Sądowa Wisznia, zamieszkuje tu około 7000 mieszkańców. Miasteczko położone nad rzeką Wisznią, w połowie drogi między Przemyślem a Lwowem. Pierwsze wzmianki, które mówią o początkach osady Wiszni ( pierwotna nazwa osady przetrwała do 1545 roku ) pochodzą z Latopisu halicko-wołyńskiego, podaje on datę 1230 rok. W 1368 roku Wisznia otrzymała prawa magdeburskie, a od roku 1545, od czasu gdy corocznie zaczęły się tu odbywać generalne sejmiki województwa ruskiego otrzymała też nową nazwę - Sądowa Wisznia. W czasie II wojny światowej miasteczko zapisało się na kartach historii - w dniu 15/16 września 1939 roku odbyła się tu bitwa podczas, której jednostki Frontu Południowego dowodzone przez generała Kazimierza Sosnkowskiego rozgromiły niemiecki pułk zmotoryzowany, a w lipcu 1944 roku Sądowa Wisznia została zdobyta przez wojska radzieckie. Wjeżdżając do Sądowej Wiszni widoczny jest - położony na wysokim wzgórzu , otoczony murem obronnym klasztor Franciszkanów, który dawno już przestał pełnić swoją rolę ( przerobiono go na zwykły budynek ) i można go obejrzeć tylko z zewnątrz. W mieście można obejrzeć jeszcze dwie cerkwie i kościół katolicki, zaś w centrum miasteczka znajduje się kilka secesyjnych kamienic, pośród których skromnie wciśnięty stoi budynek ratusza. Sądowa Wisznia to miejscowośc mijana podczas wycieczki do Lwowa z Przemyśla.

 

Gródek

Gródek Kolejnym mijanym w drodze do Lwowa miasteczkiem jest Gródek, położony nad rzeką Wereszycą, w latach 1906-1945 nosił on nazwę Gródek Jagielloński. Wzmianki o istnieniu Gródka pochodzą z 1213 roku, z Latopisu Nestora, w których Gródek wspomina się jako centrum handlowe handlujące solą, w tamtym czasie Gródek nazywany był Gródkiem Solnym. Książęcy Gródek miał wygląd fortecy, Latopis halicko-wołyński podaje, że w 1227 roku kniaź Mścisław stacjonował w Gródku wraz ze swoimi wojskami i z pomocą kniazia Daniela obronił księstwo halickie przed wojskami polsko-węgierskimi. Od 1387 roku Gródek stał się miastem królewskim, które odwiedzał często król Władysław Jagiełło, w późniejszym czasie zamieszkał tu na stałe i tu zmarł w 1434 roku. W 1389 Gródek otrzymał prawa magdeburskie, miasteczko przez stulecia miało swoje okresy rozwoju i rozkwitu, ale też czasy upadku - grabione i palone podczas najazdów i wojen. Przez lata w miasteczku rozwijały się przemysł i rzemiosło oraz handel, głównie solą, ale też i rybami ( okolice Gródka słynęły z licznych stawów ). W 1655 roku podczas wojny polsko-rosyjskiej pod Gródkiem odbyła się bitwa zakończona klęską wosk polskich. Gródek zapisał się też w historii I wojny światowej, kiedy w 1914 roku odbyła się tu bitwa pomiędzy rosyjskimi i austriackimi wojskami. W drugiej połowie XIX wieku do Gródka doprowadzono kolej. Wg spisu z 1921 roku w Gródku mieszkało około 10 500 mieszkańców, z czego 72% to Polacy, 26% Ukraińcy, 2% Żydzi, dziś mieszka tu około 16 000 mieszkańców. Najważniejsze zabytki, które przetrwały do dziś to: kościół Podwyższenia Krzyża, kościół Przemienienia Pańskiego z XV wieku, grekokatolicka cerkiew Zwiastowania z 1633 roku, cerkiew Ducha Świętego, prawosławna cerkiew Jana Chrzciciela z 1755 roku, cerkiew Świętego Mikołaja z dzwonnicą z 1510 roku.

 

Zapraszamy na wycieczki do Lwowa z Przemyśla lub wycieczki po Przemyślu, które znajdują się w ofercie naszego biura podróży.